Monitor Betalingsachterstanden
Cijfers over de jaren 2009 - 2013
Het onderzoek 'Huishoudens in de rode cijfers' uit 2009 meldt dat bijna één op de tien huis-houdens in Nederland kampt met problematische schulden. Dat zijn 700.000 huishoudens. Nog eens 250.000 huishoudens kampen in oktober 2008 met hun financiën vanwege hun koophuis. In november 2008 blijken er dus ongeveer 1 miljoen huishoudens te zijn met een problematische geldhuishouding.
Uit de Monitor Betalingsachterstanden 2011 komt naar voren dat bij alle huishoudens alle onderscheiden vormen van betalingsachterstanden ten opzichte van de Monitor Betalings-achterstanden 2010 zijn toegenomen. Zonder hypotheken heeft 19,2% van de huishoudens (1.392.000) een krediet of lening. Met inbegrip van de 34.400 WSNP-trajecten (Wet Sanering Natuurlijke Personen) zijn er in Nederland eind 2011 ruim 2,02 miljoen huishoudens waarin minimaal sprake is van een van de onderscheiden vormen van betalingsachterstanden. Dit zijn achtereenvolgens: achterstallige rekeningen om financiële redenen, krediet of lening, afbetalingsregeling, vaak of regelmatige roodstand en creditcardschulden. Gerelateerd aan het totaal van ruim 7,2 miljoen huishoudens (CBS-Statline) blijkt dat dit 27,8% van alle huis-houdens is. In 2010 betrof dit percentage 26,7%, in 2009 24,8 en in 2008 27,0.
Het onderzoek 'Huishoudens in de rode cijfers 2012' leert dat einde 2012 een op de zes huishoudens (17,2%) een risico heeft op problematische schulden vanwege een te grote schuldenlast (buiten de hypotheek om) en dat tussen de 373.000 en 531.000 huishoudens al problematische schulden hebben. Problematische schuld wil zeggen dat er het benodigde bedrag voor rente en aflossing groter is dan na aftrek van vaste kosten beschikbaar is. Meer dan de helft van deze groep heeft nog geen contact gemaakt met de schuldhulpverlening.
De Nederlandse Vereniging van Kredietbanken (NVVK) meldt in het Jaarverslag 2013 dat zich in 2012 in totaal 84.000 huishoudens hebben aangemeld voor schuldhulpverlening, dat is 12.000 meer dan in 2011. Sinds 2008 is het aantal huishoudens met problematische schulden bijna verdubbeld. De gemiddelde schuld bedraagt € 33.500 (2011: € 32.250) en het gemiddeld aantal schuldeisers 14 (2011: 14). Opvallend in de kenmerken van de hulpvragers is de toename van het aantal ouderen, mensen met inkomsten uit betaald werk, mensen met een eigen huis en zzp'ers. Uit de cijfers van de NVVK blijkt dat van de 100 getroffen regelingen er 17 saneringskredieten, 60 schuldbemiddelingen, 4 herfinancieringen en 19 betalings-regelingen zijn. Bij de hulpverlening is het aantal lopende budgetbeheerrekeningen gestegen van 43.000 naar 55.000. Het gemiddelde percentage van binnen een periode van 36 maanden succesvol afgeronde regelingen - saneringskredieten én schuldbemiddelingen - lag in 2012 op 69% (in 2011 op 72%. Het aantal saneringskredieten steeg van 1.806 (2011) naar 3.178 in 2012.
Terug naar artikel 'Schulden van huishoudens dramatisch gestegen'
Koopkrachtverwachtingen 2015
Per saldo minder positief dan loonstrookje
Het Nibud ziet dat de koopkrachtontwikkeling in 2015 in de meeste gevallen minder positief is dan het loonstrookje aangeeft. Daarom waarschuwt het Nibud consumenten niet te blij te zijn als ze hun salarisstrook deze week onder ogen krijgen. Niet alle koopkrachtbepalende elementen worden meegenomen op het loonstrookje. Zo zijn de inflatie, de veranderingen in de toeslagen, de hervorming van de kindregelingen en de hogere zorgpremie niet zichtbaar op de salarisstrook. Het hogere netto salaris zegt daarom weinig over de koopkracht. De koopkracht stijgt wel voor velen, maar niet zo fors als het lijkt op de loonstrookjes of uitke-ringsspecificaties. Er zijn ook groepen die volgend jaar minder te besteden hebben. Met name bijstandsgerechtigden, gepensioneerden en stellen waarbij een van de partners werkt, leveren dit jaar in.
Koopkrachtdaling voor niet-betaald werkenden
2015 zwaar jaar voor niet-werkenden
Huishoudens met een bijstandsuitkering hebben dit jaar minder te besteden dan vorig jaar. Dit varieert van een enkele euro's tot enkele tientjes minder per maand. Het Nibud vindt dit een zorgelijke ontwikkeling omdat gezinnen op bijstandsniveau al structureel geld tekort komen. Hierdoor is een koopkrachtdaling moeilijk op te vangen.
Lichte koopkrachtstijging voor werkenden
De meeste werkenden hebben dit jaar iets meer te besteden dan in 2014. De koopkrachtstij-ging is voor de meesten net iets onder de 1%. Dit is zeker niet genoeg om het verlies aan koopkracht van de afgelopen jaren goed te maken.
Het Nibud verwacht daarom ook nog niet dat het aantal consumenten met financiële proble-men zal dalen. Bovendien ziet het Nibud dat de meeste middeninkomens, huishoudens met een inkomen tussen de 25.000 en 40.000 euro bruto per jaar, dit jaar zullen inleveren omdat ze geen zorgtoeslag meer krijgen. Sommigen gaan er zo'n veertig tot vijftig euro per maand op achteruit. Het recht op zorgtoeslag wordt sneller afgebouwd, naarmate het inkomen hoger wordt.
Alleenstaande werkende ouders flink in de plus
Eén groep werkenden gaat er wel fors op vooruit en dat is de groep werkende alleenstaande ouders. Deze groep kan er in sommige gevallen 8% op vooruit gaan. Dit komt doordat de omzetting van heffingskortingen voor alleenstaande ouders in een hoger kindgebonden bud-get voor hen gunstig uitpakt.
Ouderen leveren in
AOW-gerechtigden zien hun koopkracht dalen. Dit komt voornamelijk doordat de aanvullende pensioenen niet genoeg stijgen om de prijsstijgingen te kunnen compenseren.
Alleen de alleenstaande oudere zonder aanvullend pensioen of met een heel klein aanvullend pensioen ziet dat zijn koopkracht heel licht stijgt, met enkele euro's per maand.
Zorg om huishoudens met zorgkosten
Huishoudens met zorgkosten moeten rekening houden met een koopkrachtdaling. Dit komt doordat de AWBZ-zorg verschuift naar de zorgverzekeringswet (verpleging en verzorging), de Wmo (begeleiding en dagbesteding) en de nieuwe wet langdurige zorg. Er wordt minder vergoed en de korting op de eigen bijdrage wordt afgeschaft. Gemeenten gaan de zorg rege-len en zijn nu druk bezig dit beleid handen en voeten te geven. Hoe dit precies uitwerkt in de koopkracht zal per situatie en per gemeente verschillen. Het Nibud vindt het belangrijk dat gemeenten snel duidelijkheid geven over de vergoedingen omdat huishoudens anders de grip op hun financiën kwijt kunnen raken.
Klik hier om meer te lezen op de site van het Nibud.
Nieuwsbrief 2014-2
17 december2014
Dit is de tweede digitale nieuwsbrief van de Sociale Alliantie.
Het centrale thema van deze nieuwsbrief is 'Lokale aanpak'. Wij hopen dat dit nummer informatief en inspirerend is, en wij wensen de lezers bijzonder goede feestdagen toe!
Wilt u zich abonneren op deze nieuwsbrief, dan kunt u zich Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
In deze nieuwsbrief:
Aanpak 2015: werkprogramma van de Sociale Alliantie
Ondanks de geringe financiële en organisatorische middelen blijft de Sociale Alliantie in 2015 actief als landelijk netwerk voor een samenleving zonder armoede. Er worden inhoudelijk inspirerende en vernieuwende bijdragen geleverd aan het maatschappelijk debat rond verarming, verrijking en verschulding.
Klik hier om te lezen welke activiteiten in 2015 worden aangepakt.
Oproep 1: stuur ons gespreksonderwerpen voor overleg met staatssecretaris
Op 24 februari heeft de Sociale Alliantie het halfjaarlijkse overleg met staatssecretaris Jetta Klijnsma. Wanneer u vanuit onze achterban suggesties wilt doen voor prangende onderwerpen die in dat overleg aan de orde zouden moeten komen, laat het ons dan weten. Stuur uw suggesties naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Oproep 2: stuur ons kopij
Hebt u 'kopij' voor bijvoorbeeld de rubrieken met ervaringsverhalen of plaatselijke projecten, stuur ons dan informatie naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
Thema: Lokale aanpak
Het thematisch deel van deze nieuwsbrief gaat over de lokale aanpak. Welke ontwikkelingen in het lokaal sociaal beleid zijn van belang voor de anti-armoedebeweging en hoe kan daarop worden ingespeeld? Deze vraag wordt beantwoord in een vijftal bijdragen:
- De kracht van vertellende armoede
- Van verzorgingsstaat naar zelfzorgende straat
- Co-creatie als nieuwe route voor cliëntenparticipatie
- Collectivering van het minimabeleid
- Voorstellen voor beter lokaal sociaal beleid in 'Aanpak 2015'
Klik hier om naar de overzichtspagina van dit thema op de website te gaan.
De kracht van vertellende armoede
Er is een verschil tussen vertelde en vertellende armoede. Voor lokale groepen die de samenleving willen bewegen om armoede te bestrijden, is het belangrijk om kennis te nemen van dit onderscheid en om de kracht te ontdekken van vertellende armoede. Dat onderbouwt het belang van de verhalen over de eigen ervaringen van mensen die in een situatie van armoede verkeren.
Klik hier om er meer over te lezen.
Van verzorgingsstaat naar zelfzorgende straat
Alle gemeenten zijn druk in de weer met de hervorming van het sociaal domein: het rijk draagt taken over aan de gemeenten; die staan het dichtst bij de burgers en hebben de meeste kans om van hen gedaan te krijgen dat zij meer verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leven en hun eigen omgeving. De verzorgingsstaat wordt veranderd in een zelfzorgende straat. Wellicht biedt dat mogelijkheden om een aantal tekortkomingen van de verzorgingsstaat te ondervangen.
Klik hier om er meer over te lezen.
Co-creatie als nieuwe route voor cliëntenparticipatie
De overdracht van taken van het Rijk naar de gemeente (de drie D’s ) is in veel gemeenten aanleiding geweest voor het ontwikkelen van een nieuwe adviesstructuur in het sociaal domein. Veelal zijn daarbij afzonderlijke cliëntenraden opgegaan in een breed samengestelde WMO-raad. In de Noord-Limburgse gemeente Peel en Maas is een afwijkende koers ingeslagen. Na een stevig debat met betrokken organisaties van burgers en cliënten is inmiddels gekozen voor een scheiding van belangenbehartiging en advisering. Een eigenzinnige keuze die om nadere uitleg vraagt.
Klik hier om er meer over te lezen.
Collectivering van het minimabeleid
Het kabinet maakt het gemeenten moeilijker om met weinig uitvoeringskosten huishoudens met de allerlaagste inkomens enige steun te geven via categoriale bijstand. Een collectivering van het minimabeleid biedt nieuwe mogelijkheden.
Klik hier om er meer over te lezen.
Voorstellen voor beter lokaal sociaal beleid
Op basis van analyses van ontwikkelingen in het lokaal sociaal domein zal de Sociale Alliantie in 2015 een brief aan de gemeenteraden sturen, met daarin een aantal concrete voorstellen voor verbetering van het lokale beleid. Die brief wordt opgesteld met anti-armoedegroepen aan de basis van de samenleving en bevat ervaringen van mensen die moeten leven in situaties van armoede en uitsluiting. De brief wordt verstuurd in april/mei, opdat de voorstellen door de gemeenteraad besproken kunnen worden tijdens de beraadslagingen over de begroting van het jaar 2016.
Oproep 3: Lokale groepen die mee willen helpen met het opstellen van deze brief worden verzocht zich te melden bij het secretariaat van de Sociale Alliantie: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Zie ook het werkplan 'Aanpak 2015', van de Sociale Alliantie >
Internationaal
Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting Vlaanderen 2014
In Nederland komt in de tweede helft van december een Armoedesignalement uit, waarin cijfers en enige analyse van de Nederlandse situatie te vinden is. We komen daar in de volgende nieuwsbrief op terug. In Vlaanderen komt elk jaar een uitgebreider en diepgravender publicatie uit, onder de titel 'Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting'. Ook daarover meer in de volgende nieuwsbrief. Op onze website alvast korte informatie over dit Jaarboek dat op 1 december 2014 verscheen.
Klik hier om er meer over te lezen.
Landelijk
Fraudewet treft eerlijke burgers hard
Op 1 januari 2013 is de wet 'Aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving', ook wel de Fraudewet genoemd, van kracht geworden. Deze wet is een erfenis van het kabinet Rutte I en heeft in het kabinet Rutte II de eindstreep gehaald, ondanks een stevige lobby vanuit o.a. kerken en de Sociale Alliantie om dit niet te doen.
De Nationale ombudsman heeft nu een zeer kritisch rapport uitgebracht over de praktijk van deze Fraudewet.
Minister Asscher heeft naar aanleiding daarvan inmiddels enkele aanpassingen aangekondigd.
Klik hier om meer te lezen over dit rapport.
Minicongres 'Meedoen doet er toe!'
Dit minicongres van de MO-groep gaat over het activeren van mensen. Aan de hand van voorbeelden uit de praktijk krijgen de deelnemers concrete ideeën over hoe je mensen kunt activeren, mee kunt laten doen.
Met praktijkvoorbeelden over hoe je jongeren weer op de rails kunt helpen zodat zij weer perspectief zien, en voorbeelden over hoe je uitkeringsgerechtigden kunt activeren door hen op hun vakgebied andere mensen te laten helpen. Kortom een inspirerende dag voor ondernemers in participatie en welzijn, beleidsmedewerkers van gemeenten en managers van sociale diensten.
De bijeenkomst vindt plaats op 13 januari 2015, 9.30 tot 14.00 uur, Locatie: Domstad, Koningsbergerstraat 9, te Utrecht.
Klik hier om de uitnodiging te downloaden.
Klik hier om aan te melden.
Hebben wij iets met elkaar?
In september is de brief ‘Hebben wij iets met elkaar?’ verschenen met gedachten over samenhang en isolement in onze maatschappij vanuit het bisschoppelijk referentschap ‘Kerk en Samenleving’ van de Rooms Katholieke Kerk in Nederland. Niet alleen onze economie maar ook onze gehele cultuur verkeert in een crisis. Dat gaat iedereen in de samenleving aan. De auteurs van deze sociale brief willen als leerlingen van Jezus Christus en geïnspireerd door de katholieke traditie samen met anderen meedenken over de aard en de oorzaken van de crisis en hoe we daar op kunnen reageren.
Klik hier om de tekst te downloaden.
Coöperatief ondernemen in Nederland
Op dinsdag 20 januari 2015 organiseert Cordaid in Den Haag een informatiebijeenkomst over coöperatief ondernemen voor en door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt/laag inkomen.
Klik hier om de uitnodiging te downloaden.
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. voor directe aanmelding (tot uiterlijk 10 januari).
Omzien naar elkaar
Zaterdag 31 januari 2015 organiseert Skanfonds de Inspiratiedag ‘Omzien naar elkaar’. Een dag voor en door mensen die zich vanuit de katholieke traditie laten inspireren tot naastenliefde. Nederland staat op de drempel van grote veranderingen die van invloed zijn op mensen in armoede, op vluchtelingen, dak- en thuislozen en zieken. Wat betekent dit in de praktijk voor de uitvoering en betekenis van uw vrijwilligerswerk? De dag vindt plaats in Museum Catharijneconvent in Utrecht. In het programma is ruimte om ook de prachtige tentoonstelling 'Ik geef om jou' gratis te bezoeken. Reserveer deze datum dus snel in uw agenda. De definitieve uitnodiging en het programma zijn te vinden op de site.
Klik hier om er meer over te lezen.
Tentoonstelling over geschiedenis naastenliefde
In het Museum Catharijneconvent in Utrecht is de tentoonstelling ‘Ik geef om jou!’ te zien. Nog tot
1 maart 2015 kun je daar kennis maken met de geschiedenis van de naastenliefde in ons land. Aan de hand van veel schilderijen en andere cultuurhistorische voorwerpen laat de tentoonstelling zien hoe de zorg voor de naaste zich in de loop der eeuwen heeft ontwikkeld. De werken van barmhartigheid vormen de rode draad door de tentoonstelling. Ze vormen de kapstok om de tentoonstelling in te richten.
Klik hier om meer te lezen.
Regionaal
Kandidaten doctor Poelsprijs gezocht
Het Limburgs Diaconaal Fonds waardeert de vele kleinschalige projecten en individuele personen die kwetsbare medemensen in de Limburgse samenleving terzijde staan. Zij wil deze organisaties en individuele personen ook stimuleren om hun werk zichtbaar te maken. Daarom is een tweejaarlijkse ‘Doctor Poelsprijs’ in het leven geroepen. Deze prijs wordt in mei 2015 voor de tweede maal uitgereikt tijdens een Sociale Studiedag. Kandidaten voor die prijs kunnen nu worden voorgedragen. De prijs bestaat uit een financiële bijdrage en een klein kunstwerk. Daarnaast zullen alle genomineerde projecten en initiatieven uitvoerig worden beschreven en meedelen in de publiciteit. Aanmelden is mogelijk tot 31 december en kan via de mail naar het secretariaat van het Limburgs Diaconaal Fonds. Het aanmeldingsformulier is te vinden op www.limburgsdiaconaalfonds.nl.
Klik hier als u een vriend, kennis of collega op deze nieuwsbrief wilt attenderen.
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. indien u deze nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen.
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. om u aan te melden voor de nieuwsbrief.
www.socialealliantie.nl
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Fraudewet treft eerlijke burgers hard
Onderzoek Nationale ombudsman
Op 1 januari 2013 is de wet 'Aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving', ook wel de Fraudewet genoemd, van kracht geworden. Deze wet is een erfenis van het kabinet Rutte I en heeft in het kabinet Rutte II de eindstreep gehaald, ondanks een stevige lobby vanuit o.a. kerken en de Sociale Alliantie om dit niet te doen. Met name het CDA ging net voor de Kerst in de behandeling in de Eerste Kamer in tweede instantie alsnog mee met deze oneerlijke en overbodige wet.
Lees meer
