Professionals zijn niet eng!
Column Sonja Plomp, december 2015
Sonja Plomp, lid van de cliëntenraad Dronten, bezocht met Wilma Kuiper van de Sociale Alliantie op 30 november de Sociale Top in Zwolle.
Die dag werd georganiseerd door de Rijksoverheid en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om met ondernemers, bestuurders, wetenschappers, vrijwilligers en professionals in gesprek te gaan over uitdagingen rondom zorg, onderwijs, wonen, werk, sport, cultuur, veiligheid en integratie. Centrale vragen: "Hoe bouwen we samen aan een samenleving waarin mensen steeds meer verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf en elkaar? En hoe kan de overheid ondersteuning bieden aan mensen die het echt nodig hebben?"
Sonja vertelt hoe zij het heeft beleefd.
De Sociale Top vanuit het perspectief van een cliënt
In eerste instantie begon de dag voor mij heel vreemd. Ik verkeerde in de overtuiging dat Wilma Kuiper, die mij had gevraagd mee te gaan, was uitgenodigd omdat zij voorzitter van onze cliëntenraad in de gemeente Dronten is. Ik zit daar als cliënt Wmo en Participatiewet. Onderweg naar Zwolle bleek dat zij via haar werk was uitgenodigd. Oké, even slikken. Het begon er steeds meer op te lijken dat ik tussen een stel professionals terecht zou komen. Oh jee...
Dat beeld veranderde niet echt. Tijdens verschillende voorstelrondjes kwam ik een breed gezelschap van professionals tegen: wethouders, mediators, ambtenaren en bij de opening een burgemeester en zelfs een minister. Geen vrijwilligers, geen cliënten. Tot ik in mijn groepje terecht kwam en we ons aan elkaar voorstelden. Hoera, ik had een vrijwilliger gevonden! De blijdschap daarover luwde wat toen een ander lid van mijn groepje een emeritus hoogleraar bleek. Ik voelde me direct een beetje geïntimideerd. Daar zit je dan met je mavo-diploma!
Toch bleek dat, juist door de gevarieerde samenstelling van de groepjes, niet geheel terecht te zijn. Waar soms een discussie wat technisch werd (en soms zelfs wat filosofisch) kon ik voor mijn gevoel redelijk makkelijk de gesprekken volgen en er aan bijdragen, omdat ik nu eenmaal bekend ben met 'de regeltjes'. De bijstandsnorm voor een alleenstaande? Ik leg hem zo op tafel. Welke stappen je moet ondernemen om een scootmobiel aan te vragen? Ik weet het uit mijn hoofd. Vanuit dat perspectief meepraten over bijvoorbeeld de hoeveelheid contracten die de gemeente Zwolle binnen de Wmo heeft afgesloten met zorgaanbieders, en hoe dat anders kan, voelde vertrouwd. Keuzevrijheid is heel belangrijk voor cliënten, maar dat moet wel op een veilige manier geregeld worden. Ook voor de gemeente, die onder de streep verantwoordelijk blijft, ook financieel.
Als je dan vervolgens ook nog als rolstoelgebruiker én voormalig secretaris van een gehandicaptenorganisatie bij een reisbureau dat zich specialiseert in aangepaste vakanties terechtkomt, val je met je neus in de boter. Termen als 'rolstoeltoegankelijk', 'rolstoelgeschikt', 'MiVa-kamer' en 'agenda 22' vlogen over tafel en het voelde vertrouwd. Hier had ík verstand van! Na een voor mijn gevoel veel te korte sessie zat de dag er al weer op.
Toch zou het geen gek idee zijn om voor een volgende Sociale Top meer vrijwilligers en cliënten uit te nodigen. Natuurlijk is het heel goed om van professionals te horen wat zij van PGB’s en aanbestedingsregels vinden. Hoe je een bruin café kunt ondersteunen als zij wel héél veel sociale taken op zich nemen. Of zij überhaupt wel ondersteuning willen. Hoe je als reisbureau kunt voorkomen dat aangepaste vakanties veel duurder uitpakken voor de boeker. Maar als cliënt heb je nu eenmaal een uniek voordeel op zelfs een emeritus hoogleraar. Je bent ervaringsdeskundige. Mavo-diploma of niet.
Sonja Plomp, Dronten