Ervaringsverhalen van mensen met schulden
Door Hub Crijns
Klik hier om dit artikel te downloaden als pdf-document.
In dit artikel:
Een derde van de huishoudens heeft schulden
In Nederland nemen de cijfers van huishoudens met schulden sterk toe. De Monitor Betalingsachterstanden 2014 leert dat in het jaar 2014 van de 7,34 miljoen huishoudens (CBS-Statline) in totaal in 2,33 miljoen huishoudens een van de onderzochte vormen van betalingsachterstanden voorkomt. Dat is 32,1% of een derde van alle huishoudens. In 2013 was het iets boven de 25%. Deze groep huishoudens worstelt met de volgende betalingsachterstanden:
- achterstallige rekening om financiële redenen (in de laatste 12 maanden: 863.000 huishoudens);
- krediet of lening (op dit moment: 1.618.000, exclusief hypotheken);
- op afbetaling gekochte goederen of diensten (op dit moment: 684.000);
- regelmatig en vaak rood staan (in de afgelopen 12 maanden: 1.071.000);
- creditcardschuld (op dit moment gespreide afbetalingsregeling: 209.000).
In de huishoudens met een of meer vormen van betalingsachterstanden neemt de kans op schulden enorm toe. Problematische schulden ontstaan als de uitstaande betalingsachterstanden of schulden groter zijn dan wat er aan maandinkomen binnenkomt.
Schulden hebben is alledaags
Begin januari 2016 is het onderzoek ‘Huishoudens in de rode cijfers 2015 - over schulden van Nederlandse huishoudens en preventiemogelijkheden’ verschenen. Dit onderzoek is een verdiepende analyse van de cijfers van De Monitor Betalingsachterstanden 2014.
De cijfers zijn schokkend. De schuldenproblematiek van Nederlandse huishoudens is verergerd. Uit een vergelijking van 2015 met 2012 en 2009 blijkt dat er meer huishoudens zijn met problematische schulden die niet gebruik maken van formele schuldhulpverlening. Ook de aard van de schulden is veranderd. Er zijn meer achterstallige rekeningen en minder kredieten. In totaal heeft bijna één op de vijf Nederlandse huishoudens een risico op problematische schulden, heeft al problematische schulden of zit in een schuldhulpverleningstraject. Van deze groep zijn 750.000 aan te merken als huishoudens met problematische schulden. Er is dus nog een relatief groot reservoir van potentiële cliënten voor schuldhulpverlening.
Ik wend me tot u omdat ik wanhopig ben
“Ik wend me tot u omdat ik wanhopig ben. Na mijn scheiding ben ik in financiële problemen gekomen en momenteel aangemeld bij schuld hulp verlening. Ik krijg hulp van budgetbeheer voor het betalen van mijn vaste lasten. Ik moet daarom nu leven van 40 euro leefgeld per week met twee kinderen van vier en zes jaar 6 jaar. Hiervan moet ik alles doen zoals kleding,voeding, verzorging, etc. De financiële situatie waarin ik zit is veroorzaakt door mijn ex man. Ik kwam in de problemen nadat mijn scheiding uitgesproken was. Mijn kinderen lijden heel erg onder deze situatie. Zo durven we geen andere kinderen binnen te laten bang voor gepraat en dat mensen oordelen. Ik heb al diverse geprobeerd om hulp te krijgen. Ik sta met de rug tegen de muur en heb mijn kinderen niets te bieden. Ook familie heeft geen financiële ruimte om mij te ondersteunen. Ik hoop dat u mij en mijn kinderen kunt helpen. Ik weet echt geen uitweg meer.” Een van de vele noodkreten, die aankloppen bij de kerken voor hulp in de moeilijke situatie, waarin mensen terecht zijn gekomen. Schulden vreten alle positieve energie op en brengen mensen tot wanhoop.
Met schulden en een goede sanering kan toch heel wat mis gaan
Basisschool vraagt hulp voor gezin. Bij intake in januari 2012 blijkt dat het gaat om een gezin uit een EU-land; wonen drie en een half jaar in Nederland. Vrouw met twee kinderen van zes en negen jaar oud. Man veroordeelt in land van herkomst tot vijf jaar cel. Hij had hier een goed betaalde baan. Roodstand op bankrekening en creditkaart is maximaal, er is achter-stand in hypotheek aflossing, etc. Direct contact met gemeente opgenomen en die verleent leen bijstand want mevrouw heeft eigen woning. Partner heeft notarieel geregeld dat ze zelfstandig mag handelen. Bank is wel erg ruimhartig geweest met kredietverstrekking. Verkoop huis in gang gezet. In november 2012 is het huis verkocht. Hulp bij verhuizen, huurhuis aangevraagd. Woonsituatie voorlopig zeer moeizaam. Waterleiding bevriest, etc. In mei 2013 huurhuis toegewezen. Met ondersteuning door privé-fonds ingericht. Mevrouw werkt zo veel mogelijk. Nederlandse taal beheersing nog matig, ze volgt wel scholing op kosten gemeente maar in de privésfeer wordt geen Nederlands gesproken. Schuldsanering aangevraagd en tot WSNP (Wet Sanering Natuurlijke Personen) toegelaten in 2014. Dan blijkt dat gemeente per abuis leenbijstand als inkomen in 2013 heeft geboekt. Terugvordering toeslagen e.d. volgen. Gemeente aansprakelijk gesteld, erkent aansprakelijkheid en lost het op. Er ontstaat probleem met het invullen van de weekstaat door het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen). Mevrouw krijgt foutmelding en begrijpt niet wat ze fout doet. Wordt op-gelost, maar UWV-uitkering wordt twee maand opgeschort. Gemeente weigert voorschot bijstand te verlenen want dat “accepteert ons systeem niet”. Daar kun je veel vragen bij stellen. Gezin is twee maand zonder bijstand. Door extra inkomsten loopt het net niet uit de hand. Mevrouw wordt behandeld voor depressieve klachten. Wordt vanuit die instantie ook goed begeleid. Er komt steeds meer structuur in het gezin, maar heeft nog wel aandacht nodig. WSNP zal in mei 2017, zo het nu lijkt, succesvol worden beëindigd. Gezin was aan de rand van de afgrond maar krabbelt steeds verder op. Jongens doen het goed op school, met name de oudste.
Praktijkverhaal van een SchuldHulpMaatje
Begeleiding geeft houvast als weg uit de schulden
Gezin aangemeld door kerk augustus 2016. Alleenstaande moeder met twee pubers en zoon die begeleid elders woont. Er is maximale roodstand. Mevrouw zit erg in de put. Ze krijgt de boodschappenmand (vorm van voedselbank) toegewezen en er wordt een budgetplan ge-maakt. Ze heeft geen bijstand en werkt zo veel ze kan. Krijgt van gemeente een bonus omdat ze zes maanden geen bijstand meer heeft. Met budgetplan spaart ze € 100,- per maand. Huis wordt ingericht met hulp van familie. Door de bonus en het sparen is in december de roodstand ingelopen. Ze krijgt een dertiende maand en kan die sparen. Tevens vast contract voor werk gekregen en ziet weer veel licht aan het einde van de tunnel. Door een luisterend oor en financiële helderheid is hier veel erger voorkomen.
Praktijkverhaal van een SchuldHulpMaatje
Belastingdienst is keiharde schuldeiser
Gemeente vraagt in februari 2015 ondersteuning voor alleenstaande vrouw 56 jaar. Mevrouw heeft WIA-uitkering en alimentatie van € 500,- per maand. WIA is Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. Die heeft ze vijf jaar niet opgegeven voor de belastingdienst en horend dat dit wel moest, heeft ze dat zelf op het belastingkantoor gemeld. Ze heeft geen boete gekregen, maar de terugvorderingen en aanslagen belopen een totaal bedrag van €12.000,-. Het is voor haar onmogelijk om dat binnen de gestelde termijn te voldoen. Haar gezondheid verslechtert en volgens de arts deels door de stress die dit veroorzaakt. Ze stelt voor om een regeling te maken met maximale aflossing over vijf jaar en de rest kwijt te schelden. Ze komt er zelf niet ver mee, want in haar contacten met de belastingdienst valt al gauw het woord ‘fraude’. Er is voor haar 22 keer telefonisch contact geweest met de belastingdienst, één keer een persoonlijke afspraak op het kantoor, zes keer schriftelijk, waarbij indringend de gezondheidssituatie van mevrouw is vermeld. Die situatie is zo verslechterd dat mevrouw sinds mei 2016 is opgenomen in een verpleeghuis elders in het land, en de problemen zijn door een zaakwaarnemer overgenomen. Wat het resultaat nu is, is bij SchuldHulpMaatje niet bekend, maar het blijft schrijnend dat het niet mogelijk is gebleken om in een face-to-facegesprek tot een finale oplossing te komen die recht zou doen aan beide kanten. Er bleef maar een diarree van blauwe enveloppen op haar deurmat vallen. Het enig positieve wat we konden bereiken was, dat deze schulden niet de burelen van de deurwaarder hebben bereikt.
Praktijkverhaal van een SchuldHulpMaatje
Het verhaal van Dennis (24)
“Toen ik na mijn studie mijn eerste baan kreeg, wilde ik op mezelf wonen. Ik dacht dan ook niet lang na toen dit appartement vrijkwam: lekker doen waar ik zelf zin in heb. Ik heb het meteen goed aangepakt: alles nieuw ingericht. Spaargeld had ik bijna niet, dus heb ik een doorlopend krediet afgesloten...
Toen ik na mijn studie mijn eerste baan kreeg, wilde ik ook graag op mezelf gaan wonen. Omdat een vriend van mij ging samenwonen, kwam zijn appartement vrij, daar hoefde ik dus niet lang over na te denken! Ik heb het meteen goed aangepakt en heb alles nieuw ingericht. Spaargeld had ik bijna niet, dus heb ik daarvoor een doorlopend krediet afgesloten. Lekker makkelijk: als ik iets had afgelost, kon ik gewoon weer geld opnemen. Ik genoot van mijn vrijheid: na het werk gingen we regelmatig uit eten en in het weekend lekker stappen met vrienden.
Totdat... mijn mobiele telefoon werd afgesloten. Ik bleek een betalingsachterstand te hebben. Ik dacht eerst dat er een fout was gemaakt, want het abonnement wordt automatisch van mijn rekening afgeschreven. Bleek de bank mijn rekeningen niet meer te betalen, omdat ik te diep in het rood stond! Ik kan niet zonder telefoon, dus toen ik mijn salaris kreeg, heb ik die rekening meteen betaald. Met een boete... Daarna begon de ellende. De huur is een maand niet overgemaakt, ik kon niets meer opnemen van mijn doorlopend krediet, ik leende wat van een vriend en toen werd mijn telefoon opnieuw afgesloten...”
“Door een overzicht te maken van mijn inkomsten en uitgaven openden mijn ogen. Ik zag nu pas dat ik iedere maand meer uitgaf dan ik verdiende. Volgens mijn begroting zou ik maandelijks 200 euro over kunnen houden, maar ik had juist een tekort van 300 euro! Er zat niks anders op dan minder te gaan uitgeven...Maar hoe?! Mijn achterstand (ook roodstand bank) waren inmiddels opgelopen naar 2.500 euro. En dan heb ik ook nog een studieschuld waar ik maandelijks aan betaal...
Minder geld uitgeven, betekende ook dat ik mijn gedrag moest aanpassen... Want als ik zo doorging, zou ik weer thuis moeten gaan wonen en dat wilde ik echt niet. Mijn uitgaven aan-passen was lang niet altijd makkelijk, maar het is me gelukt. Ik schaamde me om tegen mijn vrienden te zeggen dat ik voorlopig niet mee uit eten kon gaan. Toen bleek dat ze dat geen punt vonden, was dat voor mij dan ook een hele opluchting. Een vriend was zelfs blij want hij gaf ook meer geld uit aan die etentjes dan hem lief was. Ik heb ze toen uitgenodigd om bij mij thuis te eten. Eerlijk gezegd was dit net zo gezellig als in een restaurant en vooral goedkoper. Nu eten we om en om bij iemand thuis en nemen we een wijntje mee.
Ook nieuwe kleren kopen was verleden tijd... Ik ging niet meer op zaterdag de stad in, zodat ik niet meer in de verleiding kwam. Samen met mijn zus heb ik mijn kast uitgespit en ik bleek allerlei kleding te hebben die ik nog amper had gedragen. Ook gaf mijn zus tips over combi-neren: nu lijkt het soms of ik iets nieuws aanheb, terwijl het gewoon een andere combinatie is.
Het allermoeilijkst vond ik dat ik niet mee kon op wintersport met vrienden van thuis. Er zat niks anders op dan eerlijk vertellen dat ik het nu gewoon niet kon betalen. Mijn moeder bood nog aan om een deel voor te schieten, maar dat zou ik dan wel weer terug moeten betalen...
Ik probeer nu ook mijn telefoonrekening binnen de perken te houden... Ik heb me aangewend om zoveel mogelijk gebruik te maken van gratis chat apps en standaard te checken of er een wifi netwerk is waar ik op in kan loggen. Ik ga niet meer zomaar van alles downloaden en bel ook gewoon minder.
Op een gegeven moment werd het ook een sport om extra te kunnen aflossen... En na 14 maanden was ik dan ook best trots dat het me gelukt was! Ik heb nu weer wat meer financiële ruimte doordat ik geen boetes meer af hoef te betalen. Maar ik ben me nu nog steeds veel bewuster van waar ik mijn geld eigenlijk aan uitgeef. Ik log veel vaker in bij mijn bank en ik bewaar belangrijke papieren en rekeningen bij elkaar, zodat ik precies weet waar ik aan toe ben. Ik ben zelfs gaan sparen: komende zomer kan ik dan weer mee op vakantie en daar heb ik erg veel zin in!”
Bewerkt ontleend aan https://www.zelfjeschuldenregelen.nl/het-verhaal-van/dennis/
Grace erfde een schuld
Grace kwam in 1990 vanuit Kaapverdië naar Nederland. Hier zou ze het volgens haar zus beter hebben dan in haar thuisland. In het begin leek het daar ook op, Grace trouwde met een man die ook uit Kaapverdië kwam en kreeg drie kinderen. Toch werd het geen succes. Acht jaar geleden vluchtte ze met haar kinderen naar een Blijf van mijn lijf huis. Geen pretje. Een paar jaar later pleegde haar man zelfmoord en liet haar dus de schulden na. Grace moest het allemaal maar zien op te lossen. Dat lukt je alleen echt niet, als je dit allemaal hebt meegemaakt.
Grace erfde de schulden die hij had gemaakt. Ze had geen idee hoe ze dat moest oplossen. Tijdens een praatje in het portiek, wees haar buurvrouw Grace op het maatschappelijk werk. Ze kreeg uitstekende hulp van vriendelijke mensen. De maatschappelijk werkster regelde dat Grace schuldsanering kreeg bij de Stadsbank. Dat liep allemaal goed. Maar Grace komt uit Kaapverdië. Ze spreekt wel Nederlands, maar officiële brieven zijn echt te moeilijk voor haar om te begrijpen. Daar hoef je trouwens niet voor uit het buitenland te komen.
Ook vindt ze het lastig om overzicht te houden over haar administratie. Daarom bracht de maatschappelijk werkster haar in contact met SchuldHulpMaatje in haar woonplaats. Nu is Henk haar stille kracht op de achtergrond. Grace mag hem bellen als ze post krijgt die ze niet begrijpt. Ze wijst naar de mappen in de kast. “Ik heb van Henk geleerd hoe ik de post in mappen moet bewaren. Nu kan ik alles zó vinden als de Stadsbank ergens om vraagt. Ook heeft Henk mij geholpen met een huishoudboekje. Ik schrijf alles op wat ik uitgeef, zodat ik weet of ik nog genoeg overhoud voor de rest van de maand. Nog drie maanden, dan ben ik schuldenvrij.”
Bewerkt ontleend aan https://uitdeschulden.nu/ervaringen/
“Ik wilde het zelf oplossen”
Nog een half jaartje, dan is Christa (30 jaar) uit Leeuwarden uit de financiële problemen. Met hulp van haar maatje Paula betaalde ze al haar schulden af, zonder hulp van een kredietbank of iets dergelijks. “Ik wilde het zelf oplossen en alles afbetalen. Met hulp van Paula is me dat gelukt’.
Vijf jaar geleden verliet Christa haar vriend en trok tijdelijk in bij haar moeder. Ze dacht een gezamenlijke belastingschuld te hebben met haar ex, maar ze kwam er al snel achter dat deze op haar naam stond. Daar ga je dan. En er ging nog meer fout... Ze hielp haar moeder, die ook financieel krap zat. Heel lief, maar daardoor liepen haar eigen schulden verder op. Toen ze kort daarna ook nog werkloos raakte zakte ze ‘door het ijs’.
Via het Maatschappelijk Werk kwam Christa terecht bij SchuldHulpMaatje. Dat luchtte op. Samen met haar maatje Paula ging ze aan de slag. Ze begonnen met alle rekeningen op een rij te zetten. Daarna gingen ze nog eens kritisch door alle abonnementen en troffen afbetalingsregelingen met de schuldeisers. Christa hield elke maand ‘betalingsdag’. Na het aflossen van de afgesproken bedragen hield ze 25 euro per week over om van te leven. Dat is heftig, maar ze wilde doorzetten. Maatje Paula hielp haar om een voedselpakket aan te vragen bij de Voedselbank. Daarmee heeft ze het gered!
Het gaat nu eigenlijk heel goed met Christa. Ze heeft weer rust in haar leven. En sinds kort gaat ze weer lekker naar de sportschool. Ook is ze op dieet gegaan en al 10 kilo afgevallen. Dat voelt goed. Maatje Paula is supertrots op Christa. “Zij heeft astma en een ernstige vorm van ADHD. Daardoor is het niet makkelijk voor haar om werk te vinden. Toch lukt het haar om haar financiële problemen op te lossen. Zij is een echte doorzetter.”
Bewerkt ontleend aan https://uitdeschulden.nu/ervaringen/
Belastingdienst verergert schulden
In plaats van Sinterklaas en de Kerstman komt in december in veel huishoudens de Belastingdienst langs. Deze maand vindt de verrekening plaats tussen de nieuwe Toeslagen (huur-, zorgtoeslag) over 2016, en de teveel verstrekte toeslagen over voorgaande jaren. Per saldo wordt er vervolgens op 21 december bij veel gezinnen weinig tot niets uitbetaald. Elke maand een gegarandeerd te laag inkomen dus, in heel 2016. Mensen bouwen zo nog meer schulden op door de automatische invordering van toeslagschulden: er blijft geen leefgeld over (beslagvrije voet).
De vereniging voor schuldhulpverlening NVVK signaleert dat veel mensen met problematische schulden verder in moeilijkheden raken, doordat de Belastingdienst geld, dat zij in het verleden te veel hebben ontvangen, verrekent met hun huidige huur- of zorgtoeslag. “Uitgangspunt bij schuldhulpverlening is dat iemand altijd recht houdt op 90 procent van het sociale minimum”, aldus NVVK-voorzitter Joke de Kock. ,,Daaronder mag er geen beslag wor-den gelegd. De overheid roept bijvoorbeeld energie- en postorderbedrijven op zich daar aan te houden, maar doet dat zelf niet.'” De NVVK wil dat de Belastingdienst stopt met het terug-vorderen van schulden via de toeslagen en aansluit in de rij bij de overige schuldeisers. “Veel mensen die in de schulden zitten, hebben die toeslagen hard nodig om de vaste lasten te kunnen betalen.”
Bewerkt ontleend aan www.nvvk.eu
Structureel tekort: inkomens te laag, vaste kosten te hoog
Miljoenen mensen met een laag inkomen zijn afhankelijk van de toeslagen van de belastingdienst. Alleenstaande ouders met een minimum inkomen zijn zelfs voor bijna de helft van hun totale inkomen aangewezen op de Belastingdienst Toeslagen. Mensen met betalingsachterstanden komen verder in de problemen door te lage inkomens en te hoge zorgkosten en vaste lasten. De maandelijkse toeslagen die nodig zijn voor de maandelijkse huur en de premie ziektekosten worden niet uitbetaald, maar verrekend met oude toeslagschulden. Gevolg: grote schulden, stress, armoede en een onwenselijke omgeving voor kinderen die in achterstand opgroeien. Veel Nederlanders hebben onvoldoende basisinkomen om de maandelijkse vaste lasten te kunnen betalen. Zo wordt schuldhulpverlenen dweilen met de kraan open.
Bewerkt ontleend aan https://www.nationaleombudsman.nl/nieuws/2015/belastingdienst-brengt-minima-problemen-met-verrekening-toeslagen
Fraude met toeslagen is vaak een ongelukje
Walid Somers van Grip Schuldhulpverlening, gespecialiseerd in schuldhulp, stelt dat “fraude met toeslagen meer dan eens per ongeluk gaat. Met grote gevolgen, zeker als de vermeende ‘belastingfraudeur’ in de schulden raakt, omdat hij of zij terecht ontvangen bedragen moet terugbetalen. Deze zogenaamde fraudeurs zijn zich bijna altijd van geen kwaad bewust. Het overgrote deel van de klanten die ‘fraudeerde’ deed dit per ongeluk. Deze mensen krijgen wel meteen het stempel fraudeur. Echter 95 procent van de burgers wordt door de belastingdienst gekenmerkt als fraudeur, terwijl ze niet met opzet hebben gefraudeerd.”
“Het toeslagensysteem is omvangrijk en kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Mensen met een relatief laag inkomen kunnen onder andere zorg-, kinderopvang- en huurtoeslag krijgen. Aan het begin van het jaar vraag je de tegemoetkoming in de kosten aan. Nadat je deze hebt ontvangen, wordt het jaar daarna gecontroleerd of dit terecht is geweest. Dit systeem werkt onduidelijkheid in de hand. Het kan zelfs zo onduidelijk zijn, dat mensen per ongeluk frauderen omdat zij zich vergissen in de regels. Ook kan het voorkomen dat de financiële situatie verandert waardoor iemand geen recht meer heeft op toeslag, maar deze toch blijft ontvangen. Fraude met zorg- en huurtoeslag is al heel lang een probleem. Na een grote fraudezaak waarbij een groep Bulgaren voor miljoenen onterecht toeslagen aanvroeg en ook ontving, zijn de controles flink aangescherpt. Vanwege die controles kregen mensen die daar wel recht op hadden te laat, of helemaal geen toeslag meer.”
“Een ander gevolg is dat goedwillende mensen nu sneller het fraudestempel krijgen. Voor mensen in de schulden heeft dat grote gevolgen. Wie aanklopt voor hulp wordt met een aan-tekening als fraudeur namelijk geweigerd voor schuldsanering.”
Volgens Somers wordt de situatie nog eens verergerd omdat de belastingdienst vaak traag reageert bij het oplossen van dat probleem. “Door zelf te laat op verzoeken te reageren, stagneert de voortgang in trajecten van schuldhulpverlening met alle gevolgen van dien. De belastingdienst zou moeten helpen en niet de schuldenaar tot fraudeur moeten bombarderen en hem verder de schulden in helpen.”
Bewerkt ontleend aan http://www.metronieuws.nl/nieuws/binnenland/2016/04/fraude-met-toeslagen-is-vaak-een-ongelukje
Schuldhulpmaatje
Sinds 2009 is SchuldHulpMaatje in ontwikkeling, zowel plaatselijk als landelijk. Het initiatief om maatjes te scholen komt uit kerken voort. Sinds de crisis van 2008 hebben huishoudens meer schulden ontwikkeld (van 500.000 begin 2008 naar 3,2 miljoen in begin 2016). Diaconieën en Parochiële Caritas Instellingen kregen steeds meet hulpvragen van mensen met schulden. Er klopten in 2012 ruim 100 mensen per dag op de deur van de kerk om hulp. Bij iets minder dan de helft van de groep had dit te maken met de schulden. Kerken en christelijke organisaties voor schuldhulpverlening hebben de krachten gebundeld voor een gezamenlijk initiatief rond training van vrijwilligers voor het ondersteunen van mensen met schulden. Landelijk is een basistraining van negen dagdelen ontwikkeld, waarna de deelnemers een certificaat krijgen. SchuldHulpMaatjes kunnen vooraf, naast en na de professionele schuldhulpverlening mensen bijstaan en ondersteunen. Vaak gaat het om orde aanbrengen in de administratieve chaos. Om rust te brengen in het hoofd. Om enige planning aan te brengen in het dagelijks overleven. Om lijstjes te maken van wat het meest belangrijk is en wat daarvan gedaan kan worden met het beschikbare geld. Om deskundige hulp te zoeken en de hulp die er is optimaal te benutten. Om formulieren te helpen invullen, brieven te helpen schrijven, mee te gaan met bezoeken aan loketten en hulpverleners. Het is allemaal fors ingewikkeld geworden in Nederland als je financiële problemen hebt en ook nog andere on-gemakken, zoals fysieke, of geestelijke. SchuldHulpMaatjes maken met een hulpvrager een afspraak voor langdurige begeleiding om al doende weer eigen zelfstandigheid over het huishouden te herwinnen.
Lokaal project SchuldHulpMaatje
Kerken bundelen lokaal hun krachten in een plaatselijk project SchuldHulpMaatje. Er wordt een bestuur gevormd. Kerken zorgen voor het draagvlak, bestuurlijke inbreng, financiën en zijn de bron voor vrijwilligers. Er wordt samenwerking gezocht met de burgerlijke overheid, die ook kan zorgen voor erkenning van de SchuldHulpMaatjes en mede financiering. SchuldHulpMaatjes en overheid werken altijd met elkaar samen, omdat de burgerlijke gemeente verantwoordelijk is voorde schuldhulpverlening. Begin 2017 is Schuldhulpmaatje een landelijk netwerk met een landelijk ondersteuningspunt in Leiden, waar vandaan hulp kan komen voor de opbouw en ontwikkeling van een lokaal initiatief. Er wordt door de kerken gewerkt aan een vrijwillige coördinator voor de maatjes, die als taak krijgt de maatjes te be-geleiden en te koppelen tussen hulpvragers en beschikbare maatjes. Als bestuur, draagvlak van kerken, coördinator, financiën en afspraken met de burgerlijke overheid geregeld zijn, kunnen vrijwilligers aangezocht worden, die de training van negen dagdelen kunnen ontvangen. Na oproepen om vrijwilligers melden zich allerlei mensen. Vaak zijn het ook nieuwe mensen, die het diaconale netwerk eerder nog niet kent. Na de certificering kunnen ze aan het werk gaan met de hulpvragers. De Vereniging SchuldHulpMaatje zorgt voor verdere trai-ning van bestuurders, coördinatoren en SchuldHulpMaatjes via digitale hercertificeringsmodules, trainingsdagen, intervisiebijeenkomsten. Ook lokaal ontvangen de SchuldHulpMaatjes intervisie en informatie tijdens maatjesbijeenkomsten. Sinds 2009 zijn er nu op zeventig plaatsen initiatieven rond SchuldHulpMaatje actief. Op de site van SchuldHulpMaatje is te zien waar die lokale initiatieven zijn. Kerken kunnen actief worden met SchuldHulpMaatje en gezien de financiële nood onder een derde van de huishoudens in Nederland, is die hulp nog jaren nodig.
Hoe komen mensen aan hulp?
SchuldHulpMaatje heeft verschillende sites ontwikkeld, waar mensen met hulpvragen kunnen uitzoeken hoe hun financiële huishouden er uit ziet. Wie tot het besluit komt dat er problemen zijn en dat hulp nodig is, kan doorklikken naar de plaatsen waar SchuldHulpMaatje al actief is. Wie woont in plaatsen waar dat nog niet het geval is, wordt via het Landelijk Service Punt van SchuldHulpMaatje geleid naar de diaconale netwerken van kerken in de eigen plaats. De laatste twee jaar is er getraind voor maatjes voor jongeren, mensen met schulden uit ondernemingen, en mensen die met schulden in loondienst zijn.
www.schuldhulpmaatje.nl
www.uitdeschulden.nu
www.uitdeschulden.nu/jong
www.eerstehulpbijschulden.nl
www.knooppuntkerkenenarmoede.nl
Hub Crijns is bestuurder landelijke Vereniging SchuldHulpMaatje Nederland
Kiik hier om naar de startpagina van het themadossie 'Een onbemind probleem' te gaan.
Denk mee met mensen met schulden en biedt ze begeleiding aan. Regels zijn nooit een doel op zich en maakt hulp op maat mogelijk. Dat is de strekking van een artikel van SchuldHulpMaatje in het augustus/septembernummer van Sociaal Bestek. De praktijk wijst uit dat een begeleiding op maat er toe bijdraagt dat veel mensen gemotiveerd hun financiële problemen willen aanpakken.
Staatssecretaris Klijnsma geeft 100 miljoen extra per jaar aan gemeenten om extra beleid te ontwikkelen om kinderen uit arme gezinnen mee te laten doen. De Sociale Alliantie roept in een brief gemeenten met klem op om dit niet te besteden aan bestaand beleid, maar ook echt te gebruiken voor éxtra maatregelen.
Aantal arme huishoudens blijft gelijk
