Rechtvaardig klimaatbeleid?
Rapport CE Delft
Laagste inkomens betalen het meest aan klimaatbeleid
De laagste inkomens betaalden al relatief het meest aan het klimaatbeleid, maar het beleid van het kabinet-Rutte III versterkt die ongelijkheid nog.
In opdracht van Milieudefensie heeft het onderzoeksbureau CE Delft het rapport 'Indicatoren voor een rechtvaardig klimaatbeleid' gepubliceerd in januari 2018.Daarin staat dat de laagste inkomens de hardste klappen krijgen. Het bedrijfsleven krijgt nauwelijks lastenverzwaringen.
De laagste inkomens (een bruto inkomen tot 23 duizend euro) zouden in 2021 van hun besteedbaar inkomen 2,1 procent kwijt zijn aan heffingen voor klimaatdoeleinden. Vanwege het beleid van Rutte III verdubbelt dat percentage tot 4,2.
In 2017 kwam CE Delft al met een studie naar de lastenverdeling in 2050. Het bureau waarschuwde er toen voor dat de laagste inkomensgroep in 2050 17,1 procent van haar inkomen kwijt zou zijn aan klimaatlasten. Voor de hoogste inkomens was dat 5,7 procent. Het nieuwe rapport moest vaststellen of het kabinet de scheefheid in de verdeling van de lasten vermindert of juist verergert. Het wordt dus erger.
Hoge inkomens goeddeels buiten schot
Ook de hoogste inkomens (bruto inkomen vanaf 89 duizend euro) krijgen hogere klimaatlasten, maar relatief veel minder. Zonder de beleidsveranderingen zouden zij 0,8 procent van hun inkomen in 2021 kwijt zijn aan klimaatheffingen. Door de plannen van Rutte III komt dat uit op 1,2 procent.
De vraag wie de rekening gaat betalen gaat in het nieuwe Klimaat- en Energieakkoord een grotere rol spelen. Verscheidene partijen die aan de besprekingen zullen deelnemen zeggen nu al duidelijk dat lastenverdeling voor hen een belangrijk punt is. 'Het wordt voor ons een breekpunt', zegt Donald Pols van Milieudefensie, de opdrachtgever van het rapport van CE Delft. Greenpeace zegt er 'een groot issue' van te zullen maken. En Kitty Jong van de FNV zegt: 'Het vorige akkoord ging over petajoules en kilowatturen. In het nieuwe akkoord worden voor ons de arbeidsmarkt en de lastenverdeling heel belangrijk.'
Bedrijfsleven
CE Delft bekeek ook of het bedrijfsleven zijn aandeel in de kosten gaat dragen. Volgens het rapport is dat nauwelijks het geval. De grootste klimaatvervuilers zijn de zware industrie en de stroomproducenten, en die betalen maar heel weinig energiebelasting of ODE (opslag duurzame energie). Huishoudens betalen veruit het grootste deel. Stroomproducenten moeten wel meer betalen voor CO2-rechten.
De kosten voor huishoudens stijgen door Rutte III flink, die voor het bedrijfsleven weinig of niet. Voor de grootste klimaatvervuilers, de zware industrie, is nauwelijks lastenverzwaring voorzien in het regeerakkoord.
Klik hier om het rapport te downloaden.
Klik hier om naar de startpagina van het themadossier 'Milieu en armoede' te gaan.
