STIL helpt dakloze vluchtelingen in medische nood
STIL (Stichting-Lauw-Recht) is een solidariteitsorganisatie in Utrecht, die hulp geeft aan dakloze vluchtelingen in medische nood. De organisatie helpt hen door te verwijzen, te bemiddelen, te informeren en mensen te begeleiden. Regelmatig komen er zieke, kwetsbare of verwarde vluchtelingen die op straat staan en hulp nodig hebben. Zij zitten vaak zonder zorg en medicatie terwijl die zeer noodzakelijk zijn. Zij horen in de ogen van STIL niet op straat. Ook zouden ze toegang tot medicatie moeten hebben om levensbedreigende situaties te voor-komen.
Al negentien jaar helpt STIL mensen zonder verblijfsvergunning aan medische zorg. Dit zijn behalve vluchtelingen ook slachtoffers van mensenhandel, huiselijk geweld of anderen die in de problemen zijn gekomen. Zij kunnen zich niet verzekeren tegen ziektekosten en kunnen de zorg vaak ook niet zelf betalen. De organisatie informeert hen en artsen en zorgverleners over mogelijkheden vergoeding te krijgen. Ook betaalt ze vaak voor zorg die niet vergoed wordt, bijvoorbeeld voor kiespijnbehandeling, brillen en prothesen. Dit financiert STIL deels door gemeentesubsidie, deels dankzij trouwe en onmisbare steun van kerken, particulieren en fondsen. Als mensen zelf een netwerk of inkomen hebben (bijvoorbeeld uit zwart werk), betalen ze zelf (een deel).
Zonder medicijnen op straat
Op het medisch spreekuur komen elke woensdagochtend de meest uiteenlopende mensen en vragen. Zo komen er bijvoorbeeld mensen die na afwijzing van hun asielverzoek op straat belanden en daardoor geen medicatie en behandeling meer krijgen. Terwijl het toch om zeer noodzakelijke zorg gaat. STIL probeert dan alsnog die zorg te regelen via de huisarts, apo-theek, verloskundige of specialist.
Sinds 1 januari 2014 moeten deze mensen een eigen bijdrage voor de medicatie betalen van 5 euro per medicijn, per recept. Dat geldt ook als het gaat om medicatie voor suikerziekte, tegen psychoses of hart- en vaatziekten. Zonder medicatie kan levensgevaar of ernstige schade ontstaan.
Landelijke politieke lobby, samen met organisaties uit andere steden, om te pogen tot een oplossing te komen, heeft geen resultaat gehad. In Utrecht heeft de gemeente voor de eigen bijdrage voor medicatie van de doelgroep van STIL wel geld beschikbaar gesteld. In andere regio’s is dit deels ook op gemeentelijk niveau geregeld, deels nog steeds niet geregeld. Meestal brengen kerken, goedhartige Nederlanders, vrienden of landgenoten dit geld op. Omdat het onmogelijk is deze hulp aan je medemens te weigeren is het probleem tot nu toe ook nog steeds niet echt zichtbaar geworden. Er is (voor zover de redactie bekend...) nog niemand doodgegaan.
Toename psychische nood
STIL ervaart dat psychische problematiek toeneemt. Zeer regelmatig moet de crisisdienst langskomen. Soms kan in echte nood ‘uitstel van vertrek’ gevraagd worden, een soort tijde-lijke verblijfsvergunning, bijvoorbeeld bij een gedwongen opname in de psychiatrie. Vaak belanden mensen daarna weer op straat en loopt de tijdelijke vergunning af.
STIL kon gelukkig afgelopen jaar vijf mensen helpen aan een verblijfsvergunning op medische gronden. Deze procedures kosten 972 euro per persoon! Dit is onmogelijk op te brengen voor mensen zonder recht op werk of uitkering... Dit ging om zeer kwetsbare mannen, vier met een oorlogstrauma en drie die regelmatig psychotisch of erg verward zijn. Een van hen verblijft in een kliniek voor oorlogsslachtoffers in Wolfheze. Helaas snapte hij zelf het goede nieuws niet toen een medewerker hem belde om te vertellen dat hij een verblijfsvergunning heeft. Hij vroeg: "Waarom kom je nooit op bezoek?"
Meer weten over STIL? Kijk op www.stil-utrecht.nl
Margreet Jenezon, medewerker fondswerving, pr en particuliere opvang,
Klik hier voor de startpagina van dit thema-dossier.
