Armoede in de uitverkoop!

Conferentie over opleiding ervaringsdeskundigen in strijd tegen armoede

Op 25 september 2015 vond een conferentie plaats over Het rendement van opgeleide ervaringsdeskundigen in de strijd tegen armoede. Zo'n opleiding bestaat al sinds 1999 in België. 'De Link' is daar mee bezig. Inmiddels zijn er in België al 125 afgestudeerden, waarvan 85 betaald aan het werk zijn bij sociale diensten, ministeries, schuldhulp, andere overheidsdiensten, opleidingen, onderzoeksorganisaties, belangenorganisaties, jeugdhulpverlening, arbeidsbemiddeling en vele andere plekken. De Link heeft het concept van de opleiding voor ervaringsdeskundigen in armoede naar Nederland gebracht.

Het unieke van de Nederlandse training is dat de ervaringsdeskundigen in duo’s (tandems) met professionals de opleiding doorlopen. Een zevental tandems heeft onlangs de eerste training afgerond. Er zijn opleidingsplekken in onder meer Utrecht, Amsterdam en Oost-Groningen. In Nederland zijn nu ook de eerste afgestudeerden in dienst genomen, door de gemeente Veendam/Pekela.

Belevingswereld

De kloof tussen de belevingswereld van mensen in armoede en de systeemwereld van de organisaties met wie zij te maken hebben is groot en moeilijk overbrugbaar. Opgeleide ervaringsdeskundigen in armoede zorgen voor wederzijds begrip. Armoedebestrijding en het bevorderen van de participatie van armen is effectiever en humaner als opgeleide ervaringsdeskundigen erbij betrokken zijn. Vanuit De Link, de vereniging voor ervaringsdeskundigen in Vlaanderen, is een groep gedreven pleitbezorgers voor de opleiding tot ervaringsdeskundige naar Amsterdam gekomen om die boodschap over te brengen. En zij deden dat met verve.

Gekwetste binnenkant

Armoede is niet alleen een kwestie van te weinig geld. Er kleeft een enorm stigma aan. Mensen schamen zich, worden niet voor vol aangezien en trekken zich terug of verzetten zich, waardoor zij niet de ondersteuning krijgen waar zij recht op hebben.
Carry Flamant is coach bij De Link, de Vlaamse vereniging die de vierjarige opleiding tot ervaringsdeskundige verzorgt, in samenwerking met de centra voor basiseducatie en volwassenenonderwijs. ‘De eigen geschiedenis is een belangrijk onderdeel van de opleiding’, vertelt ze. ‘Door de ontwikkelingspsychologie kun je ontdekken waar je eigen pijn zit. Tijdens de opleiding maak je een start met de verwerking. Als je constant wordt geblokkeerd door je eigen pijn, kun je andere mensen niet helpen.’
De Link-initiatiefneemster Lut Goossens vertelt over een vergadering in 1988, waarbij een groep mensen in armoede liet zien hoe moeilijk het is om uit de vicieuze cirkel van armoede te komen. ‘Daar kwam zoveel verdriet naar boven dat ik diep gechoqueerd was. Als solidaire hulpverlener had ik altijd gestreden tegen de deurwaarders, tegen de huisuitzettingen, tegen de uithuisplaatsing van kinderen. Voor het eerst zag ik pas hoezeer de gekwetste binnenkant van mensen in armoede hun emancipatie in de weg zou kunnen staan.’

Nuttige brugfunctie

Lut Goossens vertelt dat de inzet van ervaringsdeskundigen een brug slaat tussen cliënten en hulpverleners. ‘Je ziet dat ervaringsdeskundigen loskomen van hun problemen, meer greep krijgen op hun leven en dat van hun kinderen, meer kracht en zelfrespect hebben en meer uitzicht op een vaste baan. Bij cliënten groeit een groter vertrouwen, de relatie met de hulpverlener wordt gelijkwaardiger en de hulpverlening heeft meer effect. Omgekeerd, vanuit de hulpverlener gezien, neemt het aantal mislukkingen in de hulpverlening af. Door de aanwezigheid van een ervaringsdeskundige in het tandem kun je samen zoeken naar oplossingen.’

Meer weten?

Klik hier voor een uitgebreider verslag van de conferentie.

Een filmverslag van de conferentie:

Klik hier voor NOS-filmpjes.

Klik hier voor de Belgische site van De Link.