Klem tussen balie en beleid
Hoe kan het dat zoveel burgers de dupe zijn van een falende overheid, zoals bij de Toeslagenaffaire? De Tweede Kamer deed er onderzoek naar en de conclusies zijn op 25 februari 2021 gepresenteerd in het rapport ‘Klem tussen balie en beleid’.
Aan het rapport van de Tijdelijke commissie Uitvoeringsorganisaties (TCU) is een jaar gewerkt, er zijn 40 mensen verhoord, er is gekeken naar de uitkeringsinstantie UWV, de Belas-tingdienst en het CBR en dat resulteerde in een dikke pil met schokkende conclusies. Eén op de vijf burgers kan onvoldoende uit de voeten met de bestaande wet- en regelgeving. Er is sprake van steeds ingewikkeldere wet- en regelgeving, die bovendien geen rekening houdt met wat burgers aankunnen en uitvoeringsorganisaties geen ruimte geeft voor maatwerk. Uitvoerende ambtenaren komen dan zelf ook klem te zitten, waardoor ze de burger niet altijd kunnen helpen. Het rapport beschrijft onder andere dat de Kamer in toe-nemende mate onvoldoende informatie krijgt.
Zeven aanbevelingen voor dienstverlening met een menselijker gezicht
De TCU doet in haar onderzoeksrapport zeven aanbevelingen voor een betere balans tussen departementen, Kamer en uitvoeringsorganisaties. Die balans leidt uiteindelijk tot een betere overheidsdienstverlening waarin de burger weer centraal staat en waarin oog is voor de menselijke maat. Onder de ‘menselijke maat’ verstaat de commissie het recht doen aan de belangen van burgers bij de totstandkoming en uitvoering van beleid, wet- en regelgeving.
- Praat met de burger en de uitvoeringsorganisaties.
- Schenk meer aandacht aan de uitvoerbaarheid van beleid en aan doenvermogen (burgers moeten de wet niet alleen kennen, maar ook ‘kunnen’: ze moeten ernaar kunnen handelen).
- Signaleer en adresseer problemen in de uitvoering zo snel mogelijk.
- Creëer meer vertrouwen binnen de driehoek Tweede Kamer, departementen en uitvoeringsorganisaties.
- Verbeter de kennis- en informatiepositie van de Tweede Kamer.
- Geef de uitvoering meer waardering en de professionals meer zeggenschap.
- Evalueer de impact van deze aanbevelingen een jaar na behandeling in de Tweede Kamer.
